Bakanlığımızca geliştirilen “Sıfır Atık” projesi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde başlayan açılış sonrasında, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğümüzün teorik yönlendirmesi sonucunda Bakanlığımız ana hizmet binasında Başkanlığımızca uygulanmaya başlandı.
PROJENİN UYGULAMA SAFHALARI - OFİSLER, KATLAR VE KORİDORLAR
Katlarda kullanılmak üzere 4’lü, 2’li ve 1’li atık kutuları yaptırıldı. Projenin ilk kez uygulanıyor olması nedeniyle atık kutularının tasarımı, yerleşimi, atık malzemelerin renk göstergeleri, bilgi ve uyarı levhaları, proje paydaşı olan birimlerimizin ilgili personeli tarafından tasarlandı ve Başkanlığımızca satın alınması gerçekleştirildi.
Atık kutuları, personelimizin kolaylıkla ulaşabileceği şekilde ofis katlarına ve koridorlara yerleştirildi.
PROJENİN UYGULAMA SAFHALARI - YEMEKHANE
Bakanlığımız yemekhanesinde günlük 2000 kişilik yemek üretimi ve sunumu gerçekleştirilmektedir.
Sıfır atık projesi kapsamında hem yemekhanede mutfak bölümünde, hem de yemeklerden artakalanların ayrılması için uygun yerlere atık kutuları yerleştirilmiştir.
Bu ünitelerde günlük çıkan yemek ve ekmek artıkları önce tartılarak kaydedilmekte ve daha sonra Ankara Büyükşehir Belediyesi ile Bakanlığımız arasında yapılan protokol kapsamında hayvan barınaklarına gönderilmektedir. Bakanlığımız yemekhanesinde personelimizin konuya ilişkin farkındalığını artırmak üzere masalarda görsel bilgiler ile hayvanlara zarar veren kürdanların yemek artıklarına atılmamasını sağlamak üzere kullanılmış kürdan kutuları yerleştirilmiştir.
Plastik, metal, cam, kağıt ve organik atık olmak üzere kaynağında ayrı toplanmasını sağladığımız atıklar Başkanlığımızca temin edilen ekipman ve araçlarla geçici depolama alanına görevli personellerce getirilmekte, yemekhanemizden yemek hazırlığı aşamasında ortaya çıkan atıklar kompost ürünü elde etmek için kullanılır geçici depolama alanına gelen bütün atıklar tartılır miktarı(kg) kayıt altında tutulmaktadır. Her atık, türlerine göre ayrı ayrı belirlenmiş olan konteynerlerde geçici olarak depolanmaktadır.
Yemekhaneden elde edilen ve personelimizin evlerden getirmiş olduğu bitkisel atık yağlar, yine ayrı bir bölümde muhafaza edilerek lisanslı firmaya teslim edilmektedir.
PROJENİN UYGULAMA SAFHALARI – ATIK GEÇİCİ DEPOLAMA
Sıfır atık projesi kapsamında toplanan atıklar, geri dönüşüme veya nihai bertaraf için ilgili yerlere gönderilene kadar güvenli bir şekilde geçici olarak depolanmalıdır.
Bu nedenle, Bakanlığımızda açık otoparkta belirlenen yerde “Atık Geçici Depolama Alanı” oluşturulmuştur. Atık Geçici Depolama Alanında, mevzuatta öngörülen standartlarda yapılan üstü kapalı, zemini geçirimsiz, sızma ve dökülmelere karşı etrafı ızgara ile çevrili, ızgara da biriken sıvıların alıcı ortama deşarj edilmeden uygun yöntemle bertaraf edildiği koşulları sağlayan, 25 ayrı kategoride atıkların geçici depolanması sağlanmaktadır.
Atıkların kaynağında ayrı toplanması amacı ile katlara yerleştirilen atık kutularından 6 ayrı kategoride toplanan atıklar, çay ocaklarından toplanan çay posaları, kurum doktorluğundan çıkan tıbbı atıklar, katlardan çıkan ve personelimizin evinden de getirdiği elektronik atıklar, atık piller ve diğer tehlikeli atıklar kat görevlisi personellerimizce belli periyotlarla ayrı olarak toplanarak atık geçici depolama alanına taşınmaktadır.
Geçici depolama alanına getirilen atıklar, sorumlu personelce tartılmakta, tartılan atığın atık türü, miktarı(kg),tarihi atık takip formuna yazılır. Tartılan ve kayıt altına alınan atık uygun konteyenere, geri dönüşemeyen atıklar ve evsel atıklar ise tartım işlemi ardından yeraltı çöp konteynerine götürülmektedir.
Cam atıkların geçici depolanması ve taşınması sırasında hacminin azaltılması amacı ile cam kırma makinesi kullanılmaktadır.
Floresanların geçici depolanırken hacminin azaltılması, geri döşüme giderken de kırılıp tehlike arz etmemesi için içerisinde toz ve cıva buharını ayıran filtre sistemi olan floresan kırma makinesi kullanılmaktadır.
PROJENİN UYGULAMA SAFHALARI – KOMPOST
Yemekhane mutfağında yemek hazırlık safhasında oluşan biyobozulur atıklar, çay ocaklarından çıkan çay posaları, bahçeden çim vb atıklarının kompost ürününe dönüştürülmesi için kompost tesisi oluşturulmuştur.
Kompost tesisinde JK6200 Kompost cihazı kullanılmaktadır.
Komposta dönüşecek atıklar içerisindeki sıvının azaltılması maksadıyla öncelikle delikli süzme kabına boşaltılmakta, süzülen atıklar tartıldıktan sonra içerisindeki nemi azaltmak üzere içerisine talaş ilave etmek için uygun talaş miktarı hesaplanarak eklenmektedir.
Kompost makinası, besleme ve olgunlaşma haznesi olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. İlk aşamada süzülen, tartılan ve içeresinde talaş ilave edilen atıklar, besleme haznesinden cihaza verilmektedir. Besleme haznesinde bulunan parçalama bölümünde parçalanan atıklar, daha sonra olgunlaşma haznesinde geçmektedir. Besleme kapasitesi günlük yaklaşık olarak 200 litre olup, 15 gün boyunca sürekli besleme yapılmakta, 15 günün ardından atıkların olgunlaşma haznesine aktarımı yapılmaktadır. Kompostun olgunlaşma haznesine aktarımından sonra başlayan 15 günlük zaman diliminde besleme haznesinde besleme devam ederken, diğer haznedeki kompostun olgunlaşma süreci tamamlanmış olmaktadır. Ortalama 1000 kg atık beslendiğinde, 15 günlük süreçte toplam 180-200 kg kompost ürünü elde edilmektedir.
Elde edilen kompost ürünü, bahçede ve diğer kullanım alanlarında toprağı güçlendirmek amacıyla kullanılmaktadır.